Truyền thuyết dân gian: Đạo lý cho tiền của Lưu Bá Ôn

Tác giả: Vũ Quang

[ChanhKien.org]

Lưu Bá Ôn, còn gọi Lưu Cơ, người Thanh Điền, Chiết Giang, là bậc quân sư khai quốc thời nhà Minh. Việc Lưu Bá Ôn giúp đỡ Chu Nguyên Chương bình thiên hạ, kiến lập nhà Minh và sau đó là đại dự ngôn “Thiếu Bính Ca”, độc giả đã rất quen thuộc nên không nhắc đến nữa.

Ở đây tôi muốn giới thiệu với mọi người về một câu chuyện dân gian ít được biết đến: Đạo lý cho tiền của Lưu Bá Ôn.

Vì Lưu Bá Ôn có công lớn và tài năng xuất chúng nên Chu Nguyên Chương thường ban thưởng cho ông bổng lộc, rừng núi và ruộng đất. Từ xa xưa, ở mỗi hình thức xã hội khác nhau con người đều sử dụng những phương pháp khác nhau để tích lũy của cải, nhưng Lưu Bá Ôn lại làm điều ngược lại. Ông không để lại tài sản cho con cháu đời sau như người khác mà dùng nhiều cách khác nhau để san sẻ tài sản mỗi khi nhận được phần thưởng.

Tại một huyện miền núi phía Đông tỉnh Chiết Giang, từ cuối thời nhà Minh người dân trên núi đã truyền tai nhau một câu chuyện nổi tiếng về việc Lưu Bá Ôn dùng ẩn ý trong thơ ca để giúp người hữu duyên lấy được tiền. Bài thơ này được khắc trên vách đá ven suối:

Lên năm dặm,
Xuống năm dặm,
Muốn có vàng bạc trong cầu tre.

Bên cạnh vách đá này có một cây cầu tre bắc qua suối, cách đó năm dặm ở thượng nguồn và hạ lưu đều có một ngôi làng, đối diện cầu dưới chân núi có một ngôi miếu rất nhỏ để người dân quanh đó đến thắp hương và cầu khấn. Nơi đây bao quanh bởi non xanh nước biếc và những con đường quanh co, một nơi rất vắng vẻ và yên bình.

Nhưng từ khi bài thơ của Lưu Bá Ôn lưu truyền trong dân gian, cây cầu tre này đã trở thành nơi tìm kiếm của những kẻ tham lam mộng tưởng. Cây cầu nhỏ bé này đã bị phá đi xây lại nhiều lần, trải qua bao mưa gió, khó khăn khiến vô số người hăng hái đến rồi thất vọng ra về.

Kỳ thực, người có thể gặp vận may đều là người có đại đức, đại trí đại huệ, hơn nữa như chúng ta đã biết, Lưu Bá Ôn là người có thể dự đoán tương lai, ông tuyệt đối sẽ không để tiền của mình rơi vào tay những kẻ tiểu nhân tham lam đó. Do vậy, việc nhiều người hăng hái đến rồi thất vọng ra về là điều dễ hiểu.

Vào một ngày, có một tú tài gia cảnh bần hàn nhưng tràn đầy lòng trung quân báo quốc. Trên đường vào kinh thi tình cờ đi qua nơi này, vì vội vã và đói khát, không có đồ ăn nên chàng ra suối rửa mặt và uống nước để xoa dịu cơn đói. Khi ngẩng đầu lên, chàng bỗng nhìn thấy bài thơ trên vách đá, trong lòng thấy hiếu kỳ, như đã hiểu ra điều gì, chàng quan sát xung quanh, khi nhìn thấy ngôi miếu nhỏ dưới chân núi, chàng chợt nhận ra bí mật của bài thơ.

Chàng lập tức sải bước đi về phía chùa, đến đại điện, sau khi dâng hương lễ Phật, chàng gặp trụ trì trong chùa và nói rằng bí mật bài thơ của Lưu Bá Ôn chính ở trong ngôi chùa này. Điều này khiến ai nấy đều rất sửng sốt, chàng giải thích: “Tre và nến đồng âm, quốc sư đã giấu bí mật trong bài thơ”.

Vị sư trụ trì cho kiểm tra chiếc cầu nến cổ nối giữa hai cây nến trên bàn thờ, cầu nến rất nặng, sau hàng trăm năm bị khói hương che phủ, không ai biết màu sắc ban đầu của nó. Sau khi các nhà sư lau chùi gần hai giờ đồng hồ, chiếc cầu nến đã lộ ra diện mạo, lấp lánh ánh vàng. Sự sắp xếp tỉ mỉ của Lưu Bá Ôn cuối cùng đã giúp bảo vật tìm được chủ nhân.

Sau này, vị tú tài đó thi đỗ, trở thành một vị quan thanh liêm bảo vệ công lý. Vào những năm cuối đời, chàng cũng học cách giúp đỡ hậu nhân của Lưu Bá Ôn. Chàng đã lập nên núi Trạng Nguyên tại quê hương của mình. Ở vùng núi này ai có hoàn cảnh khó khăn nếu thi đỗ trạng nguyên sẽ được thưởng ngọn núi đó.

Hãy nhìn Trung Quốc ngày nay, một mảng u ám bao trùm, tham quan xấu xa chồng chất, không từ thủ đoạn tranh giành tiền tài để lại cho thế hệ con cháu. Nhưng nên biết rằng, giàu có không thể quá ba đời, bởi vì muốn có tiền thì phải có đức để gánh vác tiền, giống như muốn có nước thì phải có bờ vai vững chắc để gánh nước. Điều tốt nhất có thể để lại cho đời sau là đạo đức và trí tuệ, đó mới là nguồn của cải vô tận mà người ta dùng mãi không hết. Kiếm tiền phải biết quy tắc của kiếm tiền, cho tiền cũng phải hiểu đạo lý của cho tiền. Lưu Bá Ôn vừa là một nhà tiên tri vĩ đại, vừa là một cao nhân biết cách dùng tiền.

Dịch từ: https://www.zhengjian.org/node/53253