Trang chủ Right arrow Văn hóa Right arrow Nhân sinh cảm ngộ

Thắp sáng ngọn đèn tâm (48): Đê dài ngàn dặm, vỡ bởi tổ kiến

25-05-2025

Tác giả: Quán Minh

[ChanhKien.org]

Bất kỳ sự nghiệp vĩ đại nào trên thế gian đều được tạo nên bởi rất nhiều việc nhỏ và vô số những mắt xích nhỏ, và sự thành công của sự việc cũng đều là dần dần tích lũy từ nhỏ đến lớn, không có sự tích luỹ những chi tiết nhỏ thì không thể có được thành công của những việc lớn. Như trong cổ ngữ đã nói: “Không tích nửa bước đi, không thể đi ngàn dặm; không tích dòng nước nhỏ, không thể thành biển lớn”. Do đó, từng tư từng niệm trong cuộc sống đều hết sức quan trọng, một việc nhỏ bé chẳng đáng kể gì cũng có thể hoàn toàn thay đổi cuộc đời của một người. Những điều nhỏ nhặt trong cuộc sống hàng ngày, đều sẽ tích ít thành nhiều, tích tiểu thành đại. Khi một người nhận ra sai sót hay lỗi lầm của mình thì nên bù đắp và sửa chữa kịp thời.

Câu nói “Đê dài ngàn dặm, vỡ bởi tổ kiến” bắt nguồn từ tác phẩm “Hàn Phi Tử - Dụ Lão” của Hàn Phi: “Đê dài ngàn trượng, vỡ bởi tổ của con sâu cái kiến; lầu cao trăm thước, thiêu rụi bởi ngọn lửa từ khe ống khói”. Ý nói là, một cái hang kiến bé nhỏ cũng có thể khiến con đê dài ngàn dặm sụp vỡ. Tỷ dụ với việc nhỏ không để ý sẽ ủ thành đại hoạ. Tương truyền, vào thời Trung Quốc cổ đại có một thôn trang sát bên bờ sông Hoàng Hà, vì để ngăn ngừa lũ lụt, những người nông dân đã đắp một con đê dài kiên cố. Một ngày nọ, một lão nông tình cờ phát hiện lượng tổ kiến trong thời gian ngắn đã tăng lên rất nhiều. Ông tự hỏi: "Những tổ kiến này sẽ ảnh hưởng đến sự an toàn của con đê dài hay không?" Ông cần quay về thông báo cho mọi người trong thôn, nhưng trên đường về vừa hay ông gặp con trai. Con trai ông nghe xong thì không đồng tình nói: "Con đê dài kiên cố như thế, còn sợ mấy con kiến bé tí ấy sao?" Nói rồi kéo ông cùng xuống ruộng. Đêm hôm đó mưa gió bão bùng, nước sông Hoàng Hà dâng đột ngột. Nước sông gào thét chui qua các tổ kiến, rồi phun bắn ra, cuối cùng xung vỡ con đê, làm ngập chìm cả vùng thôn trang rộng lớn và đồng ruộng ven bờ.

Trong các ngành nghề đều có nhiều bài học giáo huấn tương tự. Chuyện kể rằng trước đây có một thương nhân kiếm được khoản tiền lớn, đang lúc trên đường cưỡi ngựa vội vã về nhà. Khi còn cách nhà một đoạn không xa nữa, thì người hầu của ông đột nhiên phát hiện móng sắt sau của con ngựa bị rơi mất một cái đinh. “Kệ nó đi, dù sao cũng chỉ còn sáu tiếng đi đường nữa thôi”. Người thương nhân vừa nói vừa thúc ngựa chạy tiếp. Đến lúc nghỉ ngơi giữa đường, người hầu lại lần nữa báo với thương nhân: “Móng sắt chân phải phía sau của ngựa đã rớt rồi, chúng ta có nên thay cho nó cái mới không?” Người thương nhân trả lời: “Thôi bỏ đi. Dù sao cũng chỉ còn ba tiếng đi đường nữa thôi, con ngựa chắc có thể chịu được”. Tuy nhiên, lên đường chưa được bao lâu, con ngựa bắt đầu khập khiễng bước đi rất khó khăn, rồi chân của nó tuôn ra rất nhiều máu, cuối cùng nó ngã rầm xuống, xương chân gãy gập. Thương nhân đành phải xuống ngựa, cùng người hầu vác hành lý đi bộ về nhà. Không những làm con ngựa bị thương, mà còn làm chậm trễ đường về nhà nữa.

Thực sự là vậy đó. Trong cuộc sống hiện thực, những lỗi lầm hay sai sót nhỏ nếu không kịp thời sửa chữa, thì cuối cùng sẽ dần dần ủ thành những sai lầm lớn không thể bù đắp. Cho nên, ai nói cái đinh không quan trọng chứ? Ai nói móng sắt ngựa không đáng bận tâm chứ? Những sai lầm nhỏ bé trong đời người là không coi nhẹ được đâu.

Dịch từ: https://www.zhengjian.org/node/47975

Ban Biên Tập Chánh Kiến

Mọi bài viết, hình ảnh, hay nội dung khác đăng trên ChanhKien.org đều thuộc bản quyền của trang Chánh Kiến. Vui lòng chỉ sử dụng hoặc đăng lại nội dung vì mục đích phi thương mại, và cần ghi lại tiêu đề gốc, đường link URL, cũng như dẫn nguồn ChanhKien.org.

Loạt bài