Thắp sáng ngọn đèn tâm (43): Đại trí huệ đến từ tu luyện

Tác giả: Quán Minh

[ChanhKien.org]

Mặc dù trên thế gian có rất nhiều chuyên gia và học giả nổi tiếng, thế nhưng những chuyên gia và học giả ấy lại không có năng lực và trí huệ để dự đoán và tránh được những tai hoạ của thiên nhiên. Trước lúc động đất, núi lửa phun trào hay sóng thần xảy đến, thì các loài động vật hoang dã có vẻ yếu ớt hơn con người đã lặng lẽ di chuyển đến nơi an toàn, chỉ có con người tự cho mình thông minh lại không cách nào cảm nhận được tai họa đang đến gần. Trên thế gian không phải là không có những cao nhân và kỳ nhân dự liệu như Thần có khả năng dự đoán chính xác tương lai, tuy nhiên những cao nhân và kỳ nhân đạt đến cảnh giới như thế đều không phải là chuyên gia và học giả trên thế gian, hầu hết đều là những ẩn sĩ hay các cao nhân ở ngoài thế gian sau khi trải qua tu luyện đã không còn màng đến chuyện thế gian và ẩn thân nơi núi sâu rừng già hay nơi chùa chiền miếu mạo. Trong lịch sử Trung Quốc cũng có những người dựa vào hậu thiên tu luyện mà dựng công lập nghiệp nơi thế gian như Khương Tử Nha, Tôn Vũ, Gia Cát Lượng v.v., đại trí đại huệ bách chiến bách thắng của họ kỳ thực đều là nhờ vào kết quả của tu luyện trước đó.

Cho dù là học giả nổi tiếng nhất thế gian, nếu họ không tu luyện, thì trí huệ của họ thực ra cũng rất hạn hẹp. Bởi vì họ chưa trở về bản tính tiên thiên của mình thì không thể thực sự nhận thức được chân lý của vũ trụ, chỉ thông qua việc quan sát bằng mắt thịt mà nhận thức về vũ trụ và sinh mệnh thì chắc chắn là rất nông cạn. Tương truyền học giả nổi tiếng nhất thời nhà Tống của Trung Quốc là Tô Đông Pha từng có một ngày đồng hành cùng với Thiền sư Phật Ấn du hành đến Hàng Châu. Tô Đông Pha nhìn thấy một đỉnh núi cao dựng đứng liền hỏi Thiền sư Phật Ấn: “Đây là núi gì?” Phật Ấn trả lời: “Đây là đỉnh Phi Lai (có nghĩa là bay tới)”. Tô Đông Pha muốn làm khó Thiền sư một chút nên lại hỏi: “Đã bay tới rồi, tại sao không bay đi?” Phật Ấn trả lời rằng: “Một động không bằng một tĩnh”. Đông Pha lại hỏi: “Tại sao cần phải tĩnh?” Phật Ấn trả lời: “Đã đến đây rồi, thì cứ yên ổn ở đây thôi”. Sau đó, hai người lại dạo bước đến chùa Thiên Ti, Tô Đông Pha nhìn thấy bức tượng Quan Âm Bồ Tát trong chùa tay cầm tràng hạt, liền hỏi Phật Ấn: “Quan Âm Bồ Tát đã là Phật, tại sao vẫn cầm tràng hạt, rốt cuộc đây là ý gì?” Phật Ấn nói: “Cầm tràng hạt cũng chỉ để niệm Phật hiệu”. Đông Pha lại hỏi: “Niệm Phật hiệu gì?” Phật Ấn trả lời: “Cũng chỉ là niệm Phật hiệu Quan Âm Bồ Tát”. Đông Pha lại hỏi tiếp: “Ngài ấy bản thân là Quan Âm, cớ sao phải niệm Phật hiệu của bản thân mình?” Phật Ấn trả lời: “Đó là bởi vì cầu người không bằng cầu mình vậy!”

Từ đoạn đối đáp trên có thể thấy rằng, những câu hỏi mà Tô Đông Pha đưa ra đều là điều mà một người bình thường không tu luyện không cách nào giải đáp được. Tuy nhiên, Thiền sư Phật Ấn không chỉ đối đáp trôi chảy, mà trong những câu trả lời ông còn gợi mở cho Tô Đông Pha những cảm ngộ về nhân sinh ở tầng thứ cao hơn. “Cầu người không bằng cầu mình” còn có một tầng ý nghĩa khác nữa là bất cứ việc gì đều cần hướng nội tìm, không nên hướng ngoại mà truy cầu, hướng nội tìm chính là cội nguồn của hết thảy trí huệ; “Một động không bằng một tĩnh” là nói tâm tư xao động không dễ nhìn thấy bản chất của sự việc; “Đã đến đây rồi, thì cứ yên ổn ở đây thôi” là khuyên bảo Tô Đông Pha bất cứ chuyện gì cũng cần điềm tĩnh nắm chắc hoàn cảnh xung quanh cùng với nguyên nhân hậu quả, chỉ có thuận theo hoàn cảnh thì mới không đưa ra những phán đoán sai lầm. Giữa những hàng chữ trong các câu trả lời loé lên trí huệ của một người tu luyện, đó là điều mà những chuyên gia và học giả không tu luyện không cách nào so sánh được. Từ đó có thể thấy, giáo dục trong trường học chỉ có thể giúp con người học được kiến thức và kỹ năng, còn đại trí huệ của con người thế gian là có nguồn gốc đến từ tu luyện.

Dịch từ: https://www.zhengjian.org/node/47975