Tài liệu giảng dạy Văn hóa sơ cấp – Đệ tử quy (4)

Ban biên tập tài liệu giảng dạy Văn hóa Chánh Kiến

[ChanhKien.org]

Nguyên văn:

事雖小， 勿擅(1)為； 苟(2)擅為， 子道(3)虧(4)。
物雖小， 勿私藏(5)； 苟私藏， 親心傷。

Bính âm:

事(shì) 雖(suī) 小(xiǎo)， 勿(wù) 擅(shàn) 為(wéi)；
苟(gǒu) 擅(shàn) 為(wéi), 子(zǐ) 道(dào) 虧(kuī)。
物(wù) 雖(suī) 小(xiǎo), 勿(wù) 私(sī) 藏(cáng)；
苟(gǒu) 私(sī) 藏(cáng)，親(qīn) 心(xīn) 傷(shāng)。

Chú âm:

事(ㄕˋ) 雖(ㄙㄨㄟ) 小(ㄒㄧㄠˇ)， 勿(ㄨˋ) 擅(ㄕㄢˋ) 為(ㄨㄟˊ)；
苟(ㄍㄡˇ) 擅(ㄕㄢˋ) 為(ㄨㄟˊ)， 子(ㄗˇ) 道(ㄉㄠˋ) 虧(ㄎㄨㄟ)。
物(ㄨˋ) 雖(ㄙㄨㄟ) 小(ㄒㄧㄠˇ), 勿(ㄨˋ) 私(ㄙ) 藏(ㄘㄤˊ)；
苟(ㄍㄡˇ) 私(ㄙ) 藏(ㄘㄤˊ)，親(ㄑㄧㄣ) 心(ㄒㄧㄣ) 傷(ㄕㄤ)。

Âm Hán Việt:

Sự tuy tiểu, vật thiện vi; cẩu thiện vi, tử đạo khuy.
Vật tuy tiểu, vật tư tàng; cẩu tư tàng, thân tâm thương.

Lời dịch:

Việc tuy nhỏ, chớ tự làm; nếu tự làm, thiếu đạo con.
Vật tuy nhỏ, chớ cất riêng; nếu cất riêng, cha mẹ buồn.

Từ vựng:

(1) thiện (擅): tự tiện, tự ý, tùy ý mà làm.
(2) cẩu (苟): nếu như.
(3) tử đạo (子道): đạo của người con. Đạo: đạo lý, phép tắc.
(4) khuy (虧): hao tổn, khiếm khuyết, thiếu, sót, kém, lỗi.
(5) tư tàng (私藏): cất giấu, tự mình giấu, chiếm thành của mình.

Lời giải thích:

Dù là chuyện nhỏ, không thể không báo cho cha mẹ mà tự ý làm chủ; nếu như tùy ý mà làm, sẽ lỗi phận làm con cái. Vật phẩm tuy nhỏ bé, không được tự mình giấu đi; nếu như chiếm làm của riêng, sẽ làm cha mẹ xấu hổ, buồn lòng.

Câu chuyện tham khảo:

Đào mẫu trả lại vại cá quở trách con

Đào Khản là một danh tướng thời Đông Tấn, cha ông mất sớm, lúc nhỏ gia cảnh bần hàn, mẹ là Trạm Thị làm nghề dệt vải để nuôi ông ăn học, bà rất xem trọng tu dưỡng phẩm đức cho Đào Khản.

Đào Khản lúc trẻ ở huyện Tầm Dương tỉnh Giang Tây, giám sát việc bắt cá. Ông phái người đưa về cho mẹ một vại cá khô muối, mẹ ông để nguyên vại cá trả lại, đồng thời viết thư trách mắng ông: “Con làm quan lại của huyện phủ, lại mang vật phẩm nhà quan đưa cho mẹ, để cho mẹ vui được sao? Như thế là làm tăng thêm nỗi lo của mẹ đó!”.

Về sau những nơi Đào Khản đến, ông đều được người dân ca ngợi bởi sự liêm khiết, tận tâm làm tròn trách nhiệm. Sau này ông làm Chinh Tây đại tướng quân, được phong tước Quận công Trường Sa.

Bản ghi âm tiếng Trung: http://media.zhengjian.org/media/2008/11/12/dizigui-04.mp3

Dịch từ:

http://big5.zhengjian.org/node/44599

https://www.epochtimes.com/b5/10/1/21/n2794212.htm