Tài liệu giảng dạy Văn hóa sơ cấp – Đệ tử quy (6)

Ban biên tập tài liệu giảng dạy Văn hóa Chánh Kiến

[ChanhKien.org]

Nguyên văn:

親有過， 諫(1)使更(2)， 怡(3)吾(4)色(5)， 柔(6)吾聲；
諫不入(7)， 悅(8)復(9)諫， 號泣(10)隨(11)， 撻(12)無怨(13)。

Bính âm:

親(qīn) 有(yǒu) 過(guò)，諫(jiàn) 使(shǐ) 更(gēng)，
怡(yí) 吾(wú) 色(sè)， 柔(róu) 吾(wú) 聲(shēng)；
諫(jiàn) 不(bú) 入(rù)， 悅(yuè) 復(fù) 諫(jiàn)，
號(háo) 泣(qì) 隨(suí)， 撻(tà) 無(wú) 怨(yuàn)。

Chú âm:

親(ㄑㄧㄣ) 有(ㄧㄡˇ) 過(ㄍㄨㄛˋ)， 諫(ㄐㄧㄢˋ) 使(ㄕˇ) 更(ㄍㄥ)，
怡(ㄧˊ) 吾(ㄨˊ) 色(ㄙㄜˋ)， 柔(ㄖㄡˊ) 吾(ㄨˊ) 聲(ㄕㄥ)；
諫(ㄐㄧㄢˋ) 不(ㄅㄨˋ) 入(ㄖㄨˋ)， 悅(ㄩㄝˋ) 復(ㄈㄨˋ) 諫(ㄐㄧㄢˋ)，
號(ㄏㄠˊ) 泣(ㄑㄧˋ) 隨(ㄙㄨㄟˊ)， 撻(ㄊㄚˋ) 無(ㄨˊ) 怨(ㄩㄢˋ)。

Âm Hán Việt:

Thân hữu quá, gián sử canh, di ngô sắc, nhu ngô thanh;
Gián bất nhập, duyệt phục gián, hào khấp tùy, thát vô oán.

Lời dịch:

Cha mẹ lỗi, khuyên thay đổi, mặt ta vui, lời ta dịu;
Khuyên không nghe, vui can tiếp, dùng khóc khuyên, đánh không giận.

Từ vựng:

(1) gián (諫): khuyến cáo, khuyên ngăn, khuyên bảo, khuyên nhủ, khuyên can.
(2) canh (更): sửa đổi, thay đổi.
(3) di (怡): ôn hòa vui vẻ.
(4) ngô (吾): là tiếng tự xưng, nghĩa là: ta, tôi.
(5) sắc (色): sắc mặt, vẻ mặt.
(6) nhu (柔): nhu hòa, nhẹ nhàng, êm dịu.
(7) bất nhập (不入): không tiếp thụ, không chấp nhận.
(8) duyệt (悅): vui sướng, vui mừng.
(9) phục (復): lại, trở lại.
(10) hào khấp (號泣): khóc lên khóc xuống, khóc nhỏ to. Hào (號): khóc lớn, khóc thét. Khấp(泣): thấp giọng nức nở, thút thít.
(11) tùy (隨): đi theo, nương theo.
(12) thát (撻): đánh.
(13) oán (怨): oán giận, trách móc.

Lời giải thích:

Cha mẹ có sai lầm, phải cẩn thận khuyên can để cha mẹ sửa chữa, cải chính, bản thân mình phải có vẻ mặt hòa nhã tươi tỉnh, mở lời êm dịu; cha mẹ không nghe khuyên nhủ, phải chờ tới khi cha mẹ vui vẻ rồi lại khuyên tiếp, nếu vẫn chưa được thì khóc lóc cầu xin, cho dù bị cha mẹ đánh cũng không hề có lời oán giận nào.

Câu chuyện tham khảo:

Tú Trinh khuyên mẹ cứu em gái

Thời nhà Minh, mẹ của Dương Tú Trinh liên tiếp sinh ra ba đứa con gái, không có con trai, đến khi sinh người con thứ tư lại là con gái, bà rất tức giận, muốn đem em gái dìm chết. Lúc ấy Dương Tú Trinh 13 tuổi, vội vàng ôm lấy em gái, quỳ xuống cầu xin mẹ: “Mẹ vì muốn có con trai mà giết em gái, như vậy sẽ càng không có con trai! Nếu như mẹ lo về của hồi môn cưới hỏi sau này thì hãy lấy phần hồi môn của con trao cho đứa em gái này đi ạ!”

Bà nội mắng nàng không hiểu chuyện, Tú Trinh lại quỳ thưa với bà nội: “Bà nội mỗi ngày niệm Phật, bây giờ lại thấy chết không cứu, thế thì niệm Phật để làm gì chứ?” Bà nội bị cảm động mà hiểu ra, thế là giữ lại bé gái để nuôi dưỡng. Hai năm sau, mẹ của Tú Trinh quả thật sinh ra được một đứa con trai.

Lúc mẹ sinh em trai, cha của Tú Trinh mơ gặp được ông nội nói cho biết rằng: “Nếu như không giữ lại đứa con gái thứ tư, thì nhất định sẽ không thể sinh ra được đứa con trai này”. Bởi vì Tú Trinh lúc trước đã quỳ thưa như vậy, lòng chí hiếu (cực kỳ hiếu thảo) cảm động Thiên thượng, nên mới kéo dài huyết mạch cho nhà họ Dương.

Bản ghi âm tiếng Trung: http://media.zhengjian.org/media/2008/11/12/dizigui-06.mp3

Dịch từ:
http://big5.zhengjian.org/node/44708
https://www.epochtimes.com/b5/10/3/11/n2842423.ht