Câu chuyện đạo đức truyền thống Trung Hoa (Đễ) (8): Lưu Tấn thắt đai lưng

Tác giả: Thiện Duyên

[ChanhKien.org]

Vào thời Nam Bắc triều, có người tên là Lưu Tấn, tự Tử Kính. Trong những năm Thái Dự (năm 472) ông từng làm quan cho Minh Đế (Tống Minh Đế, Nam Triều), là một vị quân tử rất có đức độ. Ông là người học thức uyên bác, đối với người khác rất cung kính, thận trọng, chính trực ngay thẳng, ông và người anh trai Lưu Hiến, cả hai đều được người đời vô cùng kính trọng.

Một đêm nọ, Lưu Hiến đột nhiên nghĩ rằng có chuyện cần nhắn nhủ với em trai, vì thế ông đã gọi tên em trai của mình đang ở phòng bên cạnh. Vừa dứt lời, thì lập tức có tiếng sột soạt truyền đến từ phòng của Lưu Tấn. Ông nghĩ rằng em trai sẽ sớm hồi âm, ông cứ đợi và đợi, đợi mãi không thấy trả lời nên rất lấy làm kỳ lạ. Phải một lúc sau, ông mới nghe thấy giọng nói kính cẩn của cậu em trai: “huynh à, huynh có chuyện gì thế?”. Ông ngạc nhiên nói với em: “Ta đã đợi khá lâu, đệ làm gì mà bây giờ mới trả lời?” Lưu Tấn vô cùng xin lỗi nói: “Bởi vì thắt lưng của đệ còn chưa buộc chặt, ăn mặc tuỳ tiện, trả lời anh như thế thật là thất lễ. Cho nên đệ mới chậm trễ một thời gian dài như vậy, thật sự xin lỗi sư huynh”.

Thì ra Lưu Tấn đã thay đồ ngủ rồi, đang nằm trên giường. Vừa nghe thấy anh trai gọi mình, ông vội vàng xuống giường, lấy bộ quần áo chỉnh tề mình hay mặc ban ngày, nhanh chóng mặc vào, thắt đai lưng, toàn thân trên dưới đều chỉnh tề đứng lên một cách kính cẩn rồi mới đáp lại anh trai.

Trong sách “Lễ Ký – Khúc Lễ” của Trung Quốc cổ đại, phần mở đầu có ghi: “Khúc lễ viết, vô bất kính”. “Vô bất kính” chỉ thái độ tôn trọng và cẩn trọng ngay cả trong những chi tiết nhỏ nhất. Vậy khi nghe thấy anh trai mình gọi, tại sao Lưu Tấn không trả lời trước rồi mới đi ra? Bởi vì điều mà ông một lòng nghĩ đến chính là làm người nhất định phải biết cung kính.

Chúng ta thử suy ngẫm xem, anh em ruột thịt không phải quan hệ xa cách, phòng ngủ cũng không phải là chính điện tiếp khách, thời điểm buổi tối đi ngủ càng không cần phải quá kỹ lưỡng lễ tiết trước sau. Trong tình huống như vậy, mỗi người đều nghĩ không cần quá câu thúc, cho nên ngôn ngữ hành vi cũng sẽ tự nhiên trở nên tùy ý tùy tiện. Nhưng Lưu Tấn lại không nghĩ như vậy, ông cảm thấy bản thân mình còn đeo thắt lưng lỏng lẻo, toàn thân chưa xử lý được tốt, làm sao có thể thản nhiên trả lời anh trai? Đó chính là không lễ phép.

Lưu Tấn nghiêm khắc ước thúc bản thân, ông là người xuất sắc trong việc giáo dục phẩm đức và tu dưỡng đạo đức. Thái tử Văn Huệ ngưỡng mộ danh tiếng ông từ lâu, đã cung kính mời ông vào Đông cung nhậm chức. Lưu Tấn không phụ sự mong đợi của mọi người, luôn trung thành, tận tâm, cẩn trọng, và trở thành một đại thần nổi tiếng.

Câu chuyện “Lưu Tấn thắt đai lưng” truyền cảm hứng cho chúng ta rằng, cho dù chúng ta làm bất cứ chuyện gì, quân tử đều không nên đánh mất lòng cung kính. Nếu một người có sự chân thành và cung kính với mọi điều nhỏ nhặt xung quanh, thì mới có thể như “Đức nhật tiến, quá nhật thiểu” nghĩa là đức hạnh ngày một hanh thông, lỗi lầm ngày một tiêu vong dần dần (trích từ Đệ Tử Quy).

Dịch từ: http://www.zhengjian.org/node/269866

(http://yeuhannom.blogspot.com/2014/05/e-tu-quy-dien-am.html https://detuquy.com/kinh-van/de-tu-quy-dizigui/)