Vén bức màn văn minh tiền sử (Phần 3): Kỹ thuật luyện kim và hoạt động khai khoáng của con người tiền sử

I-2 Kỹ thuật luyện kim và hoạt động khai khoáng của con người tiền sử Ngoài những phát hiện dấu chân có liên quan đến con người, trên thế giới cũng có rất nhiều phát hiện cho thấy rằng, trong cùng một thời kỳ không những có sự tồn tại của nhân loại, hơn nữa nhân loại thời ấy cũng có một nền văn minh cao cấp như chúng ta hiện nay, một trong những đặc trưng ấy chính là khả năng sử dụng kim loại.

Bình hoa kim loại có niên đại 100.000 năm

Tháng 6 năm 1851, trên tạp chí “Người Mỹ khoa học” (cuốn thứ bảy, trang 298-299) đã đăng tải một bài viết nói về sau vụ nổ tại Dorchester, bang Massachusetts, Mỹ người ta đã phát hiện một bình hoa bằng kim loại bị nổ thành hai nửa bay ra khỏi tấm đá. Sau khi đem hai nửa bị tách ra ấy ghép lại thì tạo thành một bình hoa hình chuông, cao 4,5 inches (khoảng 11,4 cm), đáy bình rộng 6,5 inches (khoảng 16,5 cm), cổ bình rộng 2,5 inches (khoảng 6,4 cm), độ dày 0,125 inches. Bình hoa được làm từ hợp kim kẽm và bạc, trong đó thành phần bạc chiếm tỷ lệ lớn. Trên thân bình được chạm khắc sáu đóa hoa từ bạc nguyên chất, được xếp thành từng cụm, bên dưới được trang trí dây leo bao quanh, cũng được chạm từ bạc nguyên chất. Kỹ thuật điêu khắc và chạm trổ rất tinh xảo, do một nghệ nhân vô danh chế tác. Chiếc bình được phá đá đưa lên từ độ sâu 15 inches dưới lòng đất này theo ước tính có niên đại khoảng 100.000 năm lịch sử. Nhưng không may là chiếc bình này sau khi được luân chuyển qua các viện bảo tàng sau một thời gian rất lâu người ta không còn nghe được tung tích nó nữa, rất có thể nó đã được cất giữ trong một căn phòng bụi bặm của một viện bảo tàng nào đó và bị chìm vào quên lãng.

Năm 1851, tạp chí “Người Mỹ khoa học” đã từng đăng tin: trong vụ nổ nham thạch tại bang Massachusetts người ta đã phát hiện một bình hoa kim loại được chế tác tinh xảo, ước chừng có niên đại 100.000 năm.

Chiếc bugi từ 50 vạn năm trước

Ngày 13/02/1961, ba người khai thác tinh thạch tại vùng núi Corno cách Olancha, bang California, Mỹ 12 dặm về phía đông nam, ở độ cao khoảng 4.300 feet (1.300 m) so với mực nước biển. Tinh thạch là một loại đá có hình cầu, rỗng bên trong, có những đường vân thủy tinh. Hôm ấy trong lúc tìm kiếm, khi gần đến đỉnh núi thì họ phát hiện một khối đá, trên mặt đá có dấu tích của hóa thạch.

Sau khi ba người tách khối đá làm hai nửa, họ đã phát hiện một vật không thể ngờ được! Bên trong là tàn tích của một loại thiết bị cơ khí, bên ngoài nhất là một loại hỗn hợp giữa đất sét, đá cuội và hóa thạch, tiếp đó là một vật có hình dáng sáu mặt, giống như được làm bằng gỗ, mềm như mã não, nó như một lớp vỏ bao bọc lấy một vật bằng sứ hình trụ tròn màu trắng đường kính khoảng 0.75 inches (1.9 cm), trung tâm hình trụ là một trục kim loại màu đồng sáng đường kính 2mm. Người khai thác đá này phát hiện ống trục này có từ tính, tuy ở ngoài không khí nhiều năm nhưng hoàn toàn không hề có dấu hiệu bị oxy hóa. Bên ngoài ống sứ tròn này được bao bằng một vòng bằng đồng, phần lớn đã bị gỉ sét. Ngoài ra, trong khối đá còn có hai vật phẩm khác do con người tạo ra, không ở cùng vị trí với ống đồng tròn, có vẻ giống một cái đinh và miếng đệm.

Sau đó các nhà khai thác đá đã gửi những phát hiện này đến Hiệp hội Charles Ford, đây là một hiệp hội chuyên môn kiểm tra các di vật khảo cổ bất thường. Hiệp hội đã tiến hành chụp trắc định X-quang vật trụ tròn bên trong hóa thạch này, chứng minh tàn tích mảnh vỡ này chính xác là một phần của một cấu kiện cơ khí. Ảnh chụp X-quang cho thấy phần đầu của trục kim loại đã bị ăn mòn, đầu còn lại là một cái lò xo hoặc xoắn ốc kim loại. Nói tóm lại, vật chế tạo này được xác định là một bộ phận của một thiết bị cơ khí. Hơn nữa từ những bộ phận cấu thành của nó như trụ sứ tinh xảo, trục kim loại cho đến các linh kiện bằng đồng đều cho thấy nó rất có thể là một bộ phận trong thiết bị điện tử. Sau khi nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm ra được linh kiện hiện đại gần giống nhất là cái bugi. Tuy nhiên, dựa vào những trắc định của các nhà địa chất, khối đá này đã có niên đại hơn 500 nghìn năm.

Chiếc đinh vuông niên đại một triệu năm

Năm 1851, báo cộng hòa Springfield, Illinois, Mỹ báo cáo có một doanh nhân tên Hiram De Witt từ California mang về một khối thủy tinh mạ vàng to khoảng một nắm tay, khi anh ta đưa viên đá này cho bạn bè xem, không cẩn thận đánh rơi xuống đất, viên đá vỡ tan. Trong đống mảnh vỡ, họ phát hiện có một chiếc đinh sắt vuông, hơi hoen gỉ nhẹ, nhưng nó rất thẳng, đầu cây đinh rất hoàn chỉnh. Qua điều tra biết được viên đá này đã có niên đại hàng triệu năm lịch sử.

Chiếc đinh vít sắt niên đại hơn 21 triệu năm

Năm 1865, tại hầm mỏ Abbey thuộc thành phố Treasure, tiểu bang Nevada, Mỹ người ta đã phát hiện bên trong một khối đá dài có một chiếc đinh ốc dài 2 inch (5.08cm). Chiếc đinh này đã bị oxy hóa, nhưng từ dấu vết hằn trong khối đá có thể thấy được hình dạng của nó. Qua kiểm nghiệm, khối đá này có niên đại hơn 21 triệu năm lịch sử.

Con người vào 40 triệu năm trước đã biết chế tạo đinh

Năm 1844, tại Hiệp hội Tiến bộ Khoa học Anh quốc, công tước David Brewster đã phát biểu một bài báo cáo gây tiếng vang lớn. Trong báo cáo có nhắc đến tại mỏ đá Kingoodie gần Inchyra ở miền bắc nước Anh người ta đã đào được một khối sa thạch, trong khối sa thạch này có một nửa cái đinh. Cái đinh này tuy đã bị ăn mòn, nhưng vẫn có thể nhìn ra được. Sau khi trắc định người ta phát hiện khối sa thạch này có niên đại ít nhất 40 triệu năm lịch sử.

Sợi dây chuyền vàng bị rơi ra từ chiếc lò hơn 300 triệu năm tuổi

Ngoài các linh kiện kim loại đơn giản, còn có một vài phát hiện về đồ trang sức kim loại. Ví như vào ngày 9/6/1891 tại thành phố Morrisonville, bang Illinois, có một phụ nữ tên S. W. Culp đang xúc than cho vào lò thì một cục than bỗng vỡ đôi, từ bên trong rơi ra một sợi dây chuyền vàng. Sợi dây này dài khoảng 10 inch (25,4 cm), khoảng tám carat, nặng cỡ tám đồng penny, được mô tả là tinh xảo như một dạng đồ cổ cao cấp. Ngày 11 tháng 6, thời báo Morrisonville Times đưa tin, các nhà điều tra đã xác nhận tính chân thực của phát hiện này, một phần của mảnh than vẫn còn dính vào sợi dây, mảnh than còn lại rơi vào lò vẫn còn dấu hằn của sợi dây, hơn nữa mảnh than đá này theo ước tính đã có hơn 300 triệu năm lịch sử.

Một chiếc nồi sắt được bọc trong than đá niên đại 225 triệu năm

Một sự kiện giống thế còn xảy ra tại nhà máy điện tử thành phố Thomas, Oklahoma, Mỹ. Năm 1912, khi hai công nhân xúc than vào lò, có một mảnh than khá lớn, thế là các công nhân bèn dùng búa rèn lớn đập vỡ. Mảnh than vỡ ra, họ rất kinh ngạc khi phát hiện một cái nồi sắt được bọc bên trong! Sau khi lấy nồi sắt ra, hai nửa mảnh than bị tách vỡ vừa hay hợp thành hình cái nồi sắt. Qua kiểm nghiệm của vài chuyên gia, mảnh than bao quanh cái nồi ấy được đào từ lớp than đá có niên đại 325 triệu năm lịch sử.

Năm 1912, nhân viên nhà máy điện tử tại thành phố Oklahoma ký tên chứng minh phát hiện.

Quả cầu kim loại có niên đại 2,8 tỷ năm

Lại nói xa hơn một chút, tại dãy núi Crake thuộc Nam Phi, những thợ mỏ tại nơi ấy phát hiện vài trăm quả cầu kim loại, mà nơi những quả cầu này bị vùi lấp cũng có niên đại hơn 2,8 tỷ năm. Các vết rãnh xung quanh quả cầu vô cùng tỉ mỉ khéo léo, các chuyên gia có kỹ năng chế tác kim loại đã cẩn thận nghiên cứu, cho rằng những rãnh này khả năng cao là do con người chế tác, hoàn toàn vượt xa khả năng hình thành tự nhiên.

Tại một tầng địa chất có niên đại 2 tỷ 8 năm lịch sử ở dãy núi Crake thuộc Nam Phi, người ta đã phát hiện vài trăm quả cầu kim loại có khắc rãnh (ảnh cung cấp bởi Roelf Marx)

Những phát hiện dưới đây của các nhà khảo cổ học khiến chúng ta càng thêm hiểu rõ về lịch sử nhân loại, hãy cùng nhau xem thử các công đoạn trong việc khai khoáng, luyện kim cũng như gia công chế tác thành sản phẩm công nghệ nhé.

Khai khoáng và luyện kim thời tiền sử

Năm 1968, nhà khảo cổ thời Liên Xô cũ, tiến sĩ Kolyut Megurchi tại Chamor, nước Cộng hòa Armenia đã phát hiện ra di chỉ của một công xưởng luyện kim thời tiền sử. Giới khảo cổ đồng loạt cho rằng đây là nhà máy luyện kim lớn nhất, lâu đời nhất trong tất cả các xưởng luyện kim từng được phát hiện, ít nhất có niên đại 5000 năm.

Ở đây, một dân tộc chưa biết nào đó trong thời tiền sử đã từng dùng 200 lò luyện để luyện kim, sản xuất ra các loại sản phẩm như bình hoa, đao thương, nhẫn, vòng tay. Kim loại mà họ chế luyện gồm có đồng, chì, kẽm, sắt, vàng, thiếc, mangan, v.v. Ngoài ra ông còn phát hiện được chứng cứ người lao động được đeo bao tay và khẩu trang có màng lọc khi luyện kim. Sản phẩm khiến người ta tán thưởng nhất phải nói đến cái kìm sắt, khi đem đi hóa nghiệm, chất lượng của loại thép này là loại sản phẩm được tạo thành dựa trên sự hợp tác nghiên cứu của Liên xô cũ, Mỹ, Anh, Pháp và Đức. Một nhà báo người Pháp Vidar đã viết trên tạp chí “Khoa học và cuộc sống” rằng: “Những phát hiện này đã nói lên rằng Chamor là do những người có hiểu biết của văn minh nhân loại thời kỳ đầu tạo dựng nên. Kiến thức luyện kim của họ được kế thừa từ những nền văn minh trong lịch sử xa xưa mà ta chưa từng biết đến. Những kiến thức này có thể được gọi là ‘Khoa học’ và ‘Công nghiệp’”.

Năm 1969 và 1972, tại vùng Westland, Nam Phi, người ta phát hiện 10 mỏ quặng sắt đã từng được khai thác vào trước cả thời kỳ đồ đá. Còn có mỏ thiếc tại Veneto, Remonto, Châu Phi, sau khi trắc định khoa học phát hiện rằng vào 43.000 năm trước nó đã từng được khai thác.

Ngoài ra, tại hòn đảo Isle Royale, Mỹ, các nhà khảo cổ đã phát hiện được một mỏ đồng thời tiền sử, ngay cả những người thổ dân da đỏ bản địa đều không biết mỏ đồng này đã có từ khi nào. Theo các dấu vết cho thấy ngành khai khoáng trong thời tiền sử này đã khai thác được hàng nghìn tấn đồng, nhưng tại vùng đất quanh khu mỏ không tìm được những dấu tích cho thấy đã từng có người sinh sống tại đó.

Một chuyện kỳ lạ nhất nữa là phát hiện của các công nhân mỏ “Lane Colliery” tại Utah, Mỹ. Năm 1953, khi các công nhân đang khai thác than tại mỏ, đột nhiên đào được một đường hầm chưa từng được ghi nhận trong lịch sử ngành than. Những mẻ than trong ấy đã bị phân hóa, đã mất giá trị kinh tế, nhưng thấy được chúng có niên đại rất xa xưa. Tháng 8 năm 1953, hai học giả tại Đại học Khoa Kỹ thuật và Khoa Nhân chủng học cổ đại đã tiến hành điều tra, chứng minh người thổ dân da đỏ nơi ấy chưa từng sử dụng than. Tình huống này là giống hệt với mỏ đồng tại Lane Colliery và đảo Isle Royale, cho thấy những công nhân mỏ thời tiền sử cũng từng có kinh nghiệm khai thác, cách thức cũng như kỹ thuật vận chuyển than đến những nơi xa hơn.

Đến ngày nay, có một khu hầm mỏ thời viễn cổ rất được các nhà khảo cổ và nhà nhân chủng học xem trọng, đó là mỏ khai thác đá tầng nham thạch tại Propins, Pháp. Trong thời gian từ 1786 đến 1788, mỏ khai thác đá này đã cung cấp lượng lớn đá vôi cho việc trùng tu xây lại tòa tư pháp địa phương. Tầng nham thạch và giữa tầng nham thạch trong mỏ được phân cách bằng một lớp phù sa. Khi công nhân khai thác đến tầng nham thạch thứ 11, ở độ sâu cách mặt đất 12 – 15 m họ lại phát hiện có tàn tích của một tầng đất phù sa. Khi các công nhân gạt bỏ lớp phù sa kia, họ lại phát hiện bên trong có một cột trụ đá bị vỡ và một mảnh đá nham thạch vỡ từng được thu hoạch. Tiếp tục đào sâu xuống, họ càng kinh ngạc khi phát hiện những đồng tiền xu, một cái cán búa gỗ cùng các công cụ bằng gỗ khác đã bị hóa thạch. Cuối cùng còn phát hiện một tấm ván gỗ, cùng các công cụ gỗ khác đã bị hóa thạch, tự vỡ thành nhiều mảnh. Khi xếp những mảnh vỡ hợp lại với nhau thì phát hiện vừa đúng là một mảnh ván gỗ công nhân hay dùng để khai thác đá, hơn nữa y hệt như loại được dùng ở thời hiện tại. Những phát hiện về ngành khai thác đá thời tiền sử cùng những di sản chưa rõ khác còn có rất nhiều, ngoài việc khiến người ta hiếu kỳ, có lẽ điều quan trọng hơn là ý nghĩa của chúng đối với các nhà khảo cổ học, có lẽ chúng ta nên đẩy lùi sơm hơn nữa thời điểm bắt đầu có nền văn minh của nhân loại tiền sử.

Dịch từ : https://www.zhengjian.org/node/20890