Thợ lặn phát hiện ra sàn đá cẩm thạch tráng lệ của một căn biệt thự thời La Mã dưới đáy biển nước Ý. Đây là lý do tại sao nó chìm dưới nước

Tác giả: Michael Wing đưa tin / Triệu Tư Tế biên dịch

[ChanhKien.org]

Sàn đá cẩm thạch của một biệt thự thời La Mã bị chìm xuống đáy biển ngoài khơi bờ biển phía Nam nước Ý. (Ảnh: Parco Archeologico Campi Flegrei)

Liệu những người La Mã từng sống xa hoa, ăn uống và hưởng thụ trong những căn biệt thự sang trọng với sàn nhà làm bằng đá cẩm thạch tại Baiae có biết rằng nơi họ ở sẽ chìm sâu dưới vịnh Pozzuoli vì một trận phun trào núi lửa không? Họ có thể không biết điều đó.

Ngày nay, chúng ta biết đến điều đó là vì một trong những nền nhà xa xỉ thời La Mã ấy đã nhô lên từ những di chỉ dưới đáy biển tại một khu vực gọi là công viên khảo cổ dưới biển Baiae nằm ngoài khơi phía Nam của nước Ý. Nơi đây, người ta tìm thấy rất nhiều tranh ghép mảnh và các tàn tích cổ vẫn còn nguyên vẹn.

Các nhà khảo cổ học khi tìm kiếm dưới nước đã quan sát thấy một sàn đá cẩm thạch khảm dạng ghép mảnh (opus sectile) có diện tích khoảng 2.700 feet vuông ở Baiae. Theo thông tin từ công viên khảo cổ học Phlegraean Fields, sàn nhà mang đậm nét đặc trưng của giai đoạn thế kỷ thứ III tới thế kỷ thứ V, với thiết kế gồm một vương cung thánh đường (tiếng Ý là Basilica).

Sàn đá cẩm thạch bao gồm các phiến đá cẩm thạch được cắt tỉ mỉ, và được sắp xếp để tạo thành các họa tiết hình học phức tạp. (Ảnh: Edoardo Ruspantini/Parco Archeologico Campi Flegrei)

Sàn đá cẩm thạch bao gồm những phiến đá cẩm thạch được cắt tỉ mỉ, và được sắp xếp theo những họa tiết hình học phức tạp. (Ảnh: Edoardo Ruspantini/Parco Archeologico Campi Flegrei)

Sàn nhà có dạng kẻ ô, chiều rộng 20 ô vuông và chiều dài 30 ô vuông, tổng cộng có khoảng 600 ô. Mỗi ô vuông có kích thước 24 x 24 icnh, tương đương 60 x 60 cm hoặc khoảng 2 feet La Mã. Dù đã bị nứt vỡ, các mẫu hoa văn vẫn hiển thị rõ ràng, nhiều phiến đá có mầu sắc khác nhau. Mỗi hình vuông lớn chứa một hình vuông nhỏ khác màu. Trong hình vuông nhỏ có một hình bát giác. Trong hình bát giác lại được khảm một hình tròn có màu nhạt. Bốn góc của bốn hình vuông lớn chụm lại tạo thành một ngôi sao bốn cánh.

Dựa trên độ dày mỏng của các phiến đá, các nhà nghiên cứu nhận định chúng là những mảnh vỡ từ những kiến trúc khác được “tái sử dụng”, với hàng nghìn định dạng như vậy tạo nên một thiết kế tổng thể có “cấu trúc hình học rất phức tạp”. Các nhà nghiên cứu cũng cho biết thêm, là đá cẩm thạch gồm nhiều loại có chất lượng và màu sắc không giống nhau.

Thành phố Baiae là một thành phố cảng nơi người La Mã được cho là đã sống một cuộc sống xa hoa. (Ảnh: Parco Archeologico Campi Flegrei)

Sàn đá cẩm thạch được cho là một phần của một biệt thự La Mã bị chìm do hoạt động núi lửa tại địa phương. (Ảnh: Parco Archeologico Campi Flegrei)

Những mảnh vỡ của sàn nhà được nhìn thấy lần đầu sau một cơn bão năm 2012, nhưng do quá trình khôi phục gặp khó khăn, việc trùng tu trực tiếp chỉ được bắt đầu vào tháng 05 năm 2024. Sự phân mảnh tự nhiên của sàn nhà và tác động của đáy biển đã khiến các tấm khảm dần tách khỏi đáy đại dương.

Trong bài phỏng vấn với tờ Newsweek, ông Enrico Gallocchio, từ công viên khảo cổ học Phlegraean Fields, cho biết: “Chúng tôi đã biết đến sàn đá này từ lâu, qua những mảnh vỡ nhỏ, nhưng hiện trạng của những mảnh vỡ không cho phép thực hiện can thiệp. Nhờ một dự án phục hồi quy mô lớn, chúng tôi có thể bắt đầu công việc tại những phần lộ thiên nhất, ít được bao phủ bởi cát biển. Vì vậy, đây không hẳn là một khám phá mới, nhưng việc hiểu được thiết kế của nó là một khám phá, bởi vì chúng ta không biết cấu trúc hình học của nó”.

Một hình vuông được ghép lại của sàn đá cẩm thạch. (Ảnh: Parco Archeologico Campi Flegrei)

Ông Gallocchio còn cho biết: “Phát hiện này cho chúng ta hiểu thêm về những gì đã diễn ra ở Baiae một vài năm trước khi nó chìm”.

Baiae, nổi tiếng với biệt danh “Las Vegas” của thời La Mã cổ đại, là một bến cảng nghỉ dưỡng, nơi mà các thú vui và sự phóng túng đạo đức được thỏa mãn tối đa. Triết học gia chủ nghĩa khắc kỷ Seneca đã ghi chép lại: “Những kẻ say xỉn lang thang khắp bãi biển, những bữa tiệc vừa chèo thuyền vừa ăn chơi trụy lạc, mặt hồ náo nhiệt tiếng nhạc hợp xướng, v.v, cùng nhiều thứ khác nữa, khi sự xa hoa đã thoát khỏi ràng buộc của pháp luật, nó không chỉ là tội lỗi mà còn phô bày tội lỗi trước bàn dân thiên hạ”. Rồi ông than thở: “Sao tôi lại phải chứng kiến hết thảy những điều này vậy?”

Tàn tích của một phòng tắm La Mã tại nơi hiện là Bacoli, gần Phlegraean Fields. (Ảnh: Shutterstock/ auralaura)

Trong tiếng Hy Lạp, khu vực Phlegraean Fields có nghĩa là “vùng đất cháy”. Nó nằm trong một miệng núi lửa được hình thành bởi vịnh Naples lớn, gần Baiae, và là một phần của vành đai núi lửa Campanian – nơi thường xuyên diễn ra hoạt động phun trào mắc ma.

Có lẽ người La Mã thời đó đã biết điều này, nhưng không thể dự đoán vụ phun trào của núi lửa Vesuvius trên Pompeii vào năm 79, cũng như dự đoán các hoạt động núi lửa từ từ gây ra lũ lụt. Mắc ma bị đẩy lên bề mặt đất thông qua một quá trình gọi là bradyseism (tạm dịch: động đất chậm, “bradyseism” bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp, trong đó “bradys” có nghĩa là “chậm” và “seismos” là “sự rung động” hay “động đất”). Quá trình này dần dần nhấn chìm khu nghỉ dưỡng Baiae. Người ta cũng tìm thấy nhiều tàn tích của các ngôi nhà và tranh ghép của Baiae bị chìm sâu dưới biển.

Những mảnh sàn đá cẩm thạch được thu thập của một biệt thự La Mã ở Phlegraean Fields. (Ảnh: Parco Archeologico Campi Flegrei)

Cá bơi ở nơi người La Mã từng sống cuộc sống xa hoa. (Ảnh: Parco Archeologico Campi Flegrei)

Khi xem xét những mảnh vỡ của tòa biệt thự, các nhà nghiên cứu cho rằng chúng bị sụp đổ hoặc trước, hoặc ngay sau khi bị nhấn chìm. Họ cũng nhận thấy thạch cao và các mẩu kiến trúc từ bức tường đổ đã rơi trên sàn đá hoa cương, minh chứng cho nhận định nói trên.

Các thợ lặn rất nỗ lực ngăn chặn sự phân mảnh của các phiến đá. Họ dùng một loại vữa đặc biệt có màu sắc tương tự với sàn nhà cẩm thạch. Các mảnh vỡ quá nhỏ hoặc không chắc chắn được đóng hộp và đưa lên bờ khử mặn.

Nhân viên của công viên tuyên bố: “Chúng tôi đang thử nghiệm tái tạo một hoặc nhiều ô vuông từ các mảnh vỡ, tương lai sẽ hoàn thiện và trưng bày chúng trong bảo tàng”. Mặc dù các thợ lặn đã chụp rất nhiều ảnh trước đó, sàn đá cẩm thạch hiện đã được che phủ và chờ được phục hồi vào tháng 09 tới.

Nguyên văn bài viết tiếng Anh: “Divers Discover Luxurious Marble Floor of Roman Villa Underwater in Italy—Here’s Why It Sank” của báo The Epoch Times.

Dịch từ: https://www.zhengjian.org/node/292842