Nguồn gốc “Con mắt vũ trụ” cuối cùng cũng được giải đáp sau 16 năm

[Chanhkien.org]

Năm 2004, các nhà thiên văn học đã phát hiện ra một thiên thể kỳ lạ trông giống như một con mắt xanh đang nhìn chằm chằm về hướng Trái Đất trong dải cực tím có bước sóng ngắn. Các nhà khoa học gọi nó là “Tinh vân Vòng Xanh” (Blue Ring Nebula). Ngày hôm nay, sau 16 năm, các nhà khoa học cuối cùng cũng giải đáp được nguồn gốc của nó.

Cấu trúc kỳ lạ này lần đầu tiên được phát hiện bởi kính viễn vọng không gian Galaxy Evolution Explorer (GALEX) của NASA, đã ngừng hoạt động vào năm 2013. Ở giữa là một ngôi sao có số hiệu TYC 2597-735-1.

Vào thời điểm đó, nghiên cứu viên chính Chris Martin của GALEX nói rằng một thiên thể thú vị đã được phát hiện, và có thể sẽ sớm tìm ra nguồn gốc của nó. Nhưng nhiều năm sau ông và các cộng sự càng tìm hiểu càng không lý giải được nguồn gốc của nó. Ngôi sao ở trung tâm không chứa nhiều hydro và dường như là một ngôi sao ở thời kỳ cuối. Nhưng nó cũng đồng thời phát ra nhiều tia hồng ngoại, chứng tỏ rằng có một đĩa bụi nóng xung quanh nó, đây là một đặc điểm khác của một ngôi sao trẻ. Do đó, Martin cho biết, thiên thể này bí ẩn như một “vụ án của Sherlock Holmes”. Một nghiên cứu gần đây cuối cùng đã phát hiện ra rằng 2 vòng tròn màu đỏ trên ảnh chụp là 2 cấu trúc bụi hình nón được tạo ra bởi vụ nổ va chạm của 2 ngôi sao. Một cấu trúc đang di chuyển về hướng Trái Đất với tốc độ 400 km/s, cấu trúc còn lại đang di chuyển với tốc độ tương đương nhưng theo hướng ngược lại. Nhìn từ hướng của trái đất, hai cấu trúc hình nón chồng lên nhau, tạo ra cấu trúc vòng bao quanh ngôi sao ở trung tâm.

Các nhà nghiên cứu cho biết, hình ảnh ban đầu chụp được vào thời điểm đó là cảnh tượng không lâu sau khi hai ngôi sao hợp nhất, rất hiếm. Thời điểm quan sát là vừa vặn, nếu sớm hơn, khi sự hợp nhất vừa xảy ra, sẽ không thấy gì dưới sự che khuất của một lượng lớn bụi; nếu muộn hơn, những tinh vân này sẽ phân tán và cảnh này sẽ không thể nhìn thấy được.

Một trong những nhà nghiên cứu, Don Neill, nhà vật lý thiên văn tại Viện Công nghệ California, nói rằng mốc thời gian của lần quan sát này giống như việc “bắt gặp bước đi đầu tiên của đứa trẻ, nếu bạn chớp mắt là có thể bỏ lỡ.”

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature ngày 18/11 đã mô tả những gì họ nghĩ đang xảy ra: một ngôi sao giống mặt trời cạn kiệt nhiên liệu hydro và bắt đầu nở ra. Một ngôi sao đồng hành nhỏ hơn bên cạnh nó bắt đầu hấp thụ vật chất bề mặt của nó, và vật chất bị hấp thụ dần dần hình thành một cấu trúc giống như đĩa xung quanh ngôi sao đồng hành. Ngôi sao đồng hành nhỏ hơn này ngày càng tiến gần ngôi sao đang giãn nở khi nó quay quanh, và cuối cùng hợp nhất với nó. Quá trình này làm nổ tung rất nhiều vật chất. Tuy nhiên, đĩa vật chất xung quanh ngôi sao đồng hành nhỏ đã cản trở sự phát tán của một số vật chất nổ, khiến vụ nổ tạo thành hai cấu trúc hình nón nói trên, một hướng về Trái Đất và một hướng xa Trái Đất.

Thành viên dự án Mark Seibert cho biết: “Điều này thật đặc biệt, nó là duy nhất trong thể loại này.” (Đại Kỷ Nguyên)

Dịch từ: http://www.zhengjian.org/node/263868