Trang chủ Right arrow Văn hóa Right arrow Nhân vật anh hùng thiên cổ

Thiên cổ anh hùng Tưởng Giới Thạch (3): Đại nghĩa trừ nghịch

05-11-2025

[ChanhKien.org]

Đại nghĩa trừ nghịch

Sáng sớm ngày 14/01/1912, các bệnh nhân trong bệnh viện Quảng Từ thuộc Khu tô giới Pháp ở Thượng Hải nghe thấy tiếng súng vang lên. Một người đàn ông 34 tuổi bị bắn nhiều phát, tử vong tại chỗ. Đó là Đào Thành Chương, vốn là Phó chủ tịch của Đảng Cách mạng phản Thanh – hội Quang Phục đồng thời cũng là nhân vật “cách mạng lão làng” nổi tiếng. Vậy ai đã ám sát Đào Thành Chương? Vì cớ gì? Thời gian trôi qua, sự thật cũng dần dần được hé mở…

Ngược thời gian trở lại năm Quang Tự thứ 20 của triều đại nhà Thanh, tức là vào năm 1894, hải quân Bắc Dương bị thiệt hại nặng nề trong cuộc chiến Giáp Ngọ (chiến tranh Trung Nhật 1894-1895), quân đội bị đánh tan tác, nhà Thanh đã hoàn toàn mất mặt trước những lời khiêu khích của quân Nhật. Cuối tháng Mười Một, tại Honolulu (Hawaii), Tôn Trung Sơn thành lập đoàn thể phản Thanh đầu tiên là hội Hưng Trung. Năm 1903, nhóm người Hoàng Hưng, Tống Giáo Nhân đã thành lập hội Hoa Hưng ở Trường Sa. Một năm sau đó, Đào Thành Chương, Thái Nguyên Bồi cùng những người khác thành lập hội Quang Phục ở Thượng Hải, Thái Nguyên Bồi đảm nhận vị trí hội trưởng nhưng Đào Thành Chương mới là người lãnh đạo thực tế. Năm 1905 tại Nhật Bản, Tôn Trung Sơn đã liên hiệp các tổ chức phản Thanh như hội Hưng Trung, hội Hoa Hưng và cả hội Quang Phục, thành lập hội Đồng Minh Trung Quốc. Tôn Trung Sơn giữ chức vụ Thủ tướng và Hoàng Hưng làm Tổng vụ. Tôn và Hoàng trở thành những nhà lãnh tụ phản Thanh được công nhận. Sau khi hợp nhất, lực lượng của các tổ chức phản Thanh dần lớn mạnh. Hoa kiều tại nước ngoài hưởng ứng lời kêu gọi của Tôn Trung Sơn, đã liên tục quyên góp tiền của, thành lập lực lượng vũ trang, ra sức góp tiền góp sức nhằm chấn hưng Trung Hoa. Nhưng cũng cùng lúc đó, trong nội bộ giữa các phe phái của tổ chức phản Thanh cũng đã bắt đầu xuất hiện mâu thuẫn.

Năm 1907, việc gây quỹ tại nước ngoài của Đào Thành Chương của hội Quang Phục gặp trở ngại, ông đã đến Nam Dương gặp Tôn Trung Sơn để xin kinh phí nhưng không đạt được mục đích. Thế là ông ta bắt đầu chống đối Tôn Trung Sơn, công bố “Tôn Văn tội trạng”, liệt kê mười hai “tội trạng”, yêu cầu “khai trừ danh nghĩa Thủ tướng của Tôn Văn, bố cáo khắp trong ngoài nước”. Đào Thành Chương, Chương Thái Viêm (Bỉnh Lân) và những người khác rút khỏi hội Đồng Minh, dùng danh nghĩa hội Quang Phục hoạt động, khiến nội bộ đoàn thể phản Thanh bị chia rẽ. Trong bức thư gửi Ngô Trĩ Huy vào năm 1909, Tôn Trung Sơn viết: “Thư của Đào Thành Chương tị nạnh kể công, tranh danh đoạt lợi, xúi giục người khác giết đệ”. Các hoạt động của Đào Thành Chương đã đe dọa sự an toàn cá nhân của Tôn Trung Sơn.

Năm 1909, Đào Thành Chương cùng đồng đảng một lần nữa phát động làn sóng lật đổ Tôn Trung Sơn, đăng bài văn “Hãy xem bản tội trạng của Tôn Văn do Chương Bỉnh Lân viết” trên Nhật báo Nam Dương. Đào Thành Chương còn tuyên truyền rằng “Hội Quang Phục mới là tiền thân của hội Đồng Minh”, và muốn lập Quang Phục làm tổ chức chính thống, hạ thấp địa vị lịch sử của hội Hưng Trung và hội Hoa Hưng, tranh giành quyền lãnh đạo với hội Đồng Minh – (theo Bành Kiếm, “Khám phá mới về phong trào đả đảo Tôn Trung Sơn lần thứ hai”, 2006).

Trong bức thư gửi Tôn Trung Sơn, Hoàng Hưng đã lên án Đào Thành Chương là: “Người này lòng dạ hiểm ác, rất đáng hận”, “Nói ông ta là chó của Hạ Kiệt cắn vua Nghiêu cũng không oan”, “Ông ta là một kẻ thần kinh. Lời nói mê sảng của kẻ điên vốn không đáng tin, hơn nữa những người có hiểu biết cũng đã quở trách ông ta đến không còn đường lui nữa rồi”. Bậc nguyên lão của cách mạng Tân Hợi là Mã Quân Vũ tỏ ra khá phẫn nộ trước hành động của Đào, nói rằng: “Hắn ta chắc hẳn trong não có bệnh rồi, nên vào bệnh viện tâm thần thì hơn”. Trần Kỳ Mỹ (Anh Sỹ) từng khuyên Tưởng Giới Thạch phải cẩn thận với Đào Thành Chương: “Anh Sỹ nói với tôi: Đào Thành Chương chỉ vì chút kinh phí nhỏ nhoi mà không màng đến đại cục, khuấy đảo nội bộ đảng, quả là đáng tiếc, khuyên tôi không nên quan tâm hắn, cũng không nên dao động vì hắn, tránh gây ra tranh chấp” — (Trích “Trung Chính tự thuật sự lược”).

Sau cuộc khởi nghĩa Vũ Xương, Trần Kỳ Mỹ lãnh đạo hội Đồng Minh, liên lạc với Lý Tiếp Hòa của hội Quang Phục, phát động cuộc khởi nghĩa ở Thượng Hải vào ngày 03/11/1909 và giành được chiến thắng vào ngày hôm sau. Ngày 08/11/1909, Trần Kỳ Mỹ được bầu làm Thống đốc Quân đội Thượng Hải. Hội Quang Phục không phục, một số thậm chí còn đưa ra ý kiến bắt giữ Trần Kỳ Mỹ vì tội “vi phạm quân lệnh và soán đoạt danh nghĩa”, nhưng đã bị Lý Tiếp Hòa phủ quyết. Hội Quang Phục đã thành lập một chi nhánh quân sự và chính trị ở Ngô Tùng, ngoại ô Thượng Hải. Lý Tiếp Hòa tự phong mình làm Đô đốc, rõ ràng đang đối kháng lại Trần Kỳ Mỹ, khiến người ta phải kinh ngạc. Thậm chí, Đào Thành Chương còn thành lập “Văn phòng gây quỹ huấn luyện nghĩa quân hội Quang Phục tại Chiết Giang – Thượng Hải” ở Ngô Tùng, bắt đầu công khai chiêu binh mãi mã, thành lập một tổ chức riêng. Hành động phạm đại kỵ như vậy khiến cả Chương Thái Viêm cũng cảm thấy quá đáng, đã cảnh cáo Đào như sau: “Chiến sự tại Giang Nam đã kết thúc, không có danh nghĩa gì để chiêu binh. Đại trượng phu nên có tầm nhìn xa, không nên tranh giành những quyền lực nhỏ nhoi”. Nhưng Đào không nghe, nhất quyết tấn công Trần Kỳ Mỹ, gây ra một cuộc chiến đẫm máu.

Bức ảnh đầu tiên Tưởng Giới Thạch mặc âu phục năm 1912. (Ảnh wikipedia)

Biết tin, Tưởng Giới Thạch rất nóng lòng tìm gặp Lã Công Vọng, tham mưu quân đội Chiết Giang, hy vọng rằng người bạn học cũ ở Học viện Quân sự Bảo Định này sẽ giúp ra mặt ngăn chặn Đào Thành Chương. Lã Công Vọng viết trong hồi ký của mình: “Sáng sớm ngày 19 (tháng 9 âm lịch, tức ngày 09/11/1909), Tưởng Giới Thạch vội đến và nói: Đào Hoán Khanh (Thành Chương), Lý Chấp Trung (Tiếp Hòa) cùng tổ chức đội tiên phong của Trương Bá Kỳ, đã đưa quân đến Thượng Hải đánh Trần Anh Sỹ. Nhờ tôi (Lã) khuyên giải, nếu hậu phương náo loạn thì tiền tuyến làm sao tiến đánh Nam Kinh được đây?”. Lã Công Vọng phát hoảng, vội vàng đến Thượng Hải để chất vấn Đào: “Hồng Tú Toàn và Dương Tú Thanh vốn không thành công là do tàn sát lẫn nhau, chúng ta chỉ mới bắt đầu, Nam Kinh vẫn chưa chiếm được, các người đã muốn tự tàn sát nhau rồi. Chúng ta còn làm cách mạng gì nữa? Tôi khuyên các ông nên nhìn xa hơn. Bây giờ các ông phải thật lòng trả lời câu này của tôi, để tôi có thể quyết định, nếu không, tôi sẽ không cùng tiến đánh Nam Kinh nữa”. Đào Thành Chương đành nói: “Được, tôi không đánh Trần Anh Sỹ nữa. Chúng ta đến Ngô Tùng chiếm một địa bàn nhỏ, tổ chức đội ngũ” — (tham khảo từ “Bút ký của Lã Công Vọng”). Lã Công Vọng và Trương Bá Kỳ đều là thành viên của hội Quang Phục. Sau khi chiến dịch Quang Phục Hàng Châu kết thúc, Trương Bá Kỳ trở thành đội trưởng đội cảm tử dưới quyền Tưởng Giới Thạch.

Vào ngày 02/12, sau khi giành được Nam Kinh, hội Đồng Minh đồng ý bỏ phiếu bầu Hoàng Hưng đảm nhiệm chức Đại nguyên soái, chủ trì chính phủ cách mạng trước khi Tôn Trung Sơn trở về Trung Quốc. Còn hội Quang Phục thì không tổ chức bầu chọn như thế, mà lại đề cử Lê Nguyên Hồng làm Đại nguyên soái. Nhóm người của Đào Thành Chương gọi Hoàng Hưng là “Bại tướng Hán Dương” và ca ngợi Lê Nguyên Hồng là “công thần khởi nghĩa”. Sự chia rẽ giữa Đồng Minh hội và Quang Phục hội đến lúc này đã rất rõ ràng.

Ảnh chụp Tôn Trung Sơn khi được bầu làm tổng thống lâm thời (Ảnh wikipedia)

Vài ngày sau khi Tôn Trung Sơn nhậm chức Đại Tổng thống lâm thời, Đào Thành Chương đã viết thư cho Tôn Trung Sơn, nhắc lại chuyện cũ “gây quỹ ở Nam Dương”, chỉ trích Tôn Trung Sơn được bầu làm Đại Tổng thống là nhờ “lừa dối”. Tôn Trung Sơn gửi thư hồi đáp, chất vấn Đào về lý do công bố “Tôn Văn tội trạng”, hơn nữa ông còn nói: “Tôi không lấy tư cách đại tổng thống để đàm phán với ông, mà là tư cách cá nhân để nói chuyện cùng ông”. Đó hoàn toàn là phong độ của một bậc quân tử, không tầm thường như Đào.

Đào Thành Chương thậm chí còn ra mặt lôi kéo Tưởng Giới Thạch. Theo hồi ức của Tưởng Giới Thạch: “Đào đích thân đến vận động tôi (Tưởng Giới Thạch) chống lại hội Đồng Minh, tiến cử Chương Bỉnh Lân làm lãnh đạo, đồng thời muốn dồn Anh Sỹ đến chỗ chết. Nghe xong tôi vô cùng kinh hãi, phẫn nộ trước sự điên rồ của Đào, thấy rằng đã vô phương cứu chữa, nếu không diệt trừ y, thì khó bảo toàn được tinh thần cách mạng, khó mà bảo toàn đại cục khi ấy. Có lẽ Đào đã chỉ định sát thủ để mưu sát Anh Sỹ, nếu kế hoạch của ông ta thành công, quân Thượng Hải sẽ vô chủ, và hạ lưu sông Trường Giang sẽ bị nhiễu loạn không biết đến mức nào” (Trích “Trung Chính tự thuật sự lược”). Nếu ngày nay chúng ta tự đặt mình vào hoàn cảnh đó, thì không khó để nhận ra tình hình hiểm ác lúc bấy giờ, nội chiến của Đảng Cách mạng đã đến mức một mất một còn. Trong tình hình bốn bề nguy khốn của chính phủ Dân Quốc những năm đầu thì một kẻ có khuynh hướng bạo lực và điên cuồng như Đào Thành Chương sẽ giống như quả bom hẹn giờ, sớm muộn cũng dẫn đến địa chấn chính trị.

Vào tháng 12/1911, Trần Kỳ Mỹ ủy thác Lã Công Vọng chuyển lời đến Đào Thành Chương rằng: “Đừng nhiều chuyện nữa, hãy lấy Đào Tuấn Bảo làm gương”. Đào Tuấn Bảo vốn là một sỹ quan của quân đội thị trấn, vì tình nghi có dính líu đến việc phá hoại nguồn cung cấp đạn dược của liên quân, khiến việc quân thất bại, vào ngày 13 tháng 12 đã bị Trần Kỳ Mỹ bắn chết. Đào Thành Chương lo lắng, sợ tội nên đã trốn trong vùng tô giới của Pháp.

Ngày 14/01/1912, Tưởng Giới Thạch hợp tác với cựu thành viên của hội Quang Phục là Vương Trúc Khanh, để thanh trừ Đào Thành Chương tại bệnh viện Quảng Từ thuộc khu tô giới của Pháp, Thượng Hải.

Về vụ việc này, sau này Tưởng Giới Thạch đã nói: “Vì tôi đã tự nhận tội, không muốn liên lụy Anh Sỹ, nên đã từ chức rồi đi Nhật Bản, nhằm giảm bớt các cuộc tấn công của đảng đối lập vào Đảng Cách mạng và Anh Sỹ” — (theo “Trung Chính tự thuật sự lược”). Điều này xác thực rõ việc tiêu diệt Đào là kế sách của riêng ông, không liên quan đến người khác. Trước khi sự việc diễn ra, Trần Kỳ Mỹ và Tôn Trung Sơn đều không hay biết. Tưởng Giới Thạch biết rằng, việc Trần Kỳ Mỹ bắn Đào Tuấn Bảo đã gây ra sự bất mãn mạnh mẽ của hội Quang Phục, nếu sử dụng phương pháp tương tự để đối phó Đào Thành Chương thì có thể sẽ châm ngòi cuộc chiến giữa hai đảng. Ông quyết định hành động mạo hiểm, trừ hại cho quốc gia, sau đó ông từ chức, đi đến Nhật Bản. Người đời sau suy đoán rằng Trần Kỳ Mỹ đã phái Tưởng Giới Thạch đi ám sát, thậm chí nói đó là chỉ ý của Tôn Trung Sơn, tất cả đều là võ đoán và không có bằng chứng xác thực.

Nhật ký Tưởng Giới Thạch. (Ảnh Tào Cảnh Triết/Epoch Times)

Trong Nhật ký Tưởng Giới Thạch, ngày 26/07/1943 viết: “Đọc lá thư của Thủ tướng gửi cho tiên sinh Ngô Trĩ Huy, tôi càng thêm phẫn nộ, tội trạng của Đào Thành Chương là không thể dung thứ. Việc tôi trừ Đào, là vì đại nghĩa đối với đảng, đối với cách mạng, tôi tự làm tự chịu, không hề có ý kể công, cũng không cần ai hiểu. Tuy nhiên, Thủ tướng cuối cùng vẫn tin tưởng, tôn trọng tôi, sự tôn trọng và tin tưởng của Thủ tướng cũng không phải bắt đầu từ sự việc này, kể từ đó tôi và Thủ tướng chưa bao giờ nhắc lại sự việc này”.

Nhà Thanh vẫn chưa sụp đổ, quân đội Nam Bắc đối đầu, Thượng Hải, Chiết Giang sau thời Quang Phục vẫn trong tình trạng chiến tranh. Nhóm người Đào Thành Chương đã khiêu chiến Tôn Trung Sơn, Hoàng Hưng và Trần Kỳ Mỹ khiến các lãnh tụ của hội Đồng Minh đối mặt với cuộc đấu tranh một mất một còn. Hành động quyết đoán của Tưởng Giới Thạch khi ấy, đã loại bỏ được nguy cơ khai chiến tiềm ẩn cho Đảng Cách mạng. Cái chết của Đào Thành Chương, đối với Đảng Cách mạng, với hội Đồng Minh và thậm chí cả hội Quang Phục đều là một chuyện tốt, tránh được một trận mưa máu gió tanh. Sau khi Đào Thành Chương chết, hội Quang Phục cũng nhanh chóng giải thể. Đồng Minh hội và cả Quốc Dân Đảng sau này, dưới sự lãnh đạo của Tôn Trung Sơn, đã dần đóng vai trò chủ đạo trong Cách mạng Quốc Dân, cũng từ đó, một vở kịch lớn của lịch sử sắp được khai màn.

Ban nghiên cứu về các nhân vật thiên cổ anh hùng của 5000 năm văn hóa Thần truyền.

Dịch và chỉnh lý từ:

https://www.epochtimes.com/b5/16/12/3/n8555943.htm

https://w3.etviet.com/thien-co-anh-hung-tuong-gioi-thach-3-vi-dai-nghia-diet-phan-loan_178165.html

Ban Biên Tập Chánh Kiến

Mọi bài viết, hình ảnh, hay nội dung khác đăng trên ChanhKien.org đều thuộc bản quyền của trang Chánh Kiến. Vui lòng chỉ sử dụng hoặc đăng lại nội dung vì mục đích phi thương mại, và cần ghi lại tiêu đề gốc, đường link URL, cũng như dẫn nguồn ChanhKien.org.

Loạt bài