Câu chuyện về danh y Văn Chí

Tác giả: Thuỷ Sinh

[ChanhKien.org]

Văn Chí là người nước Tống trong thời kỳ Chiến Quốc, ông tinh thông y thuật. Trong sách Lã Thị Xuân Thu, thiên Chí Trung có đoạn ghi chép về việc ông dựa theo nguyên tắc của Trung y “lấy giận thắng buồn” để trị bệnh, dùng phương pháp chọc giận bệnh nhân để trị khỏi chứng trầm uất của Tề Mẫn vương.

Tề Mẫn vương thời Chiến Quốc bị mắc chứng trầm uất nên cho mời danh y nước Tống là Văn Chí đến để chữa trị. Văn Chí đến Tề quốc, sau khi chẩn đoán kỹ lưỡng bệnh cho quốc vương xong liền nói với thái tử: “Bệnh của đại vương nhất định có thể chữa khỏi. Tuy vậy sau khi bệnh khỏi rồi thì đại vương chắc chắn sẽ giết tôi”. Thái tử thắc mắc hỏi vì sao. Văn Chí đáp: “Bệnh của đại vương chỉ có dùng cách chọc giận ngài ấy, mới có thể chữa khỏi được. Mà chọc giận đại vương thì tôi nhất định sẽ bị giết”. Thái tử nghe xong liền khẩn cầu: “Chỉ cần có thể trị hết bệnh cho phụ vương thì ta và mẫu hậu sẽ dùng cái chết để cầu xin phụ vương bảo đảm cho tính mệnh của ông”. Văn Chí từ chối không được, đành ưng thuận, nói: “Thế thì tôi sẽ liều chết chữa cho đại vương một phen”. Thế là ông hẹn với thái tử ngày đến xem bệnh. Nhưng Văn Chí cố ý không giữ lời, lỗi hẹn không đến, đến lần hẹn thứ hai ông cũng không đến. Thái tử lại hẹn lần thứ ba, lần thứ ba ông cũng lỗi hẹn như vậy, Tề vương thấy Văn Chí liên tục thất hứa đã nổi giận. Không ngờ Văn Chí đột nhiên đến, ngay cả giày cũng không cởi mà cứ vậy bước lên giường của Tề vương, còn dẫm lên y phục của Tề vương để hỏi bệnh tình. Tề vương nổi giận quyết không tha cho Văn Chí. Ông còn dùng những lời khiêu khích để chọc giận Tề vương thêm, Tề vương giận dữ hét lên một tiếng ngồi bật dậy, vậy là cơn giận này đã trị khỏi bệnh của Tề vương. Nhưng đúng như Văn Chí dự đoán, cuối cùng ông bị Tề vương giết chết.

(Nguồn tài liệu: Lã Thị Xuân Thu, quyển XI, Trọng Đông Kỷ XI – thiên Chí Trung)

• Bài dịch có tham khảo sách Lã Thị Xuân Thu do Phan Văn Các dịch

Dịch từ: https://www.zhengjian.org/node/20715